Hakama là một kiểu quần giống váy mà những Aikidoka mặc. Đó là trang phục truyền thống của võ sĩ Samurai. Sắc phục cơ bản của Aikido giống như các môn võ khác như Judo và Karate chủ yếu là những quần áo phía dưới và việc mặc Hakama vốn là một truyền thống của hầu hết các trường dạy Aikido.
Vốn thì hakama được sử dụng để bảo vệ đôi chân của người cưỡi ngựa khỏi những bụi cây, hay trong quá trình di chuyển…- giống như đôi quần da của những chàng cao bồi. Ở Nhật Bản có rất ít da nên vải thô được sử dụng để thay thế. Sau khi tầng lớp Samurai bỏ ngựa và di chuyển như những chiến binh đánh bộ, thì họ vẫn duy trì việc mặc sắc phục của kị binh vì điều đó làm họ dễ nhận ra hơn và giúp phân biệt họ với các tầng lớp khác.
Có rất nhiều kiểu Hakama khác nhau. Loại mà được những người tập võ hiện nay mặc – có “chân” – được gọi là joba hakama (đại thể thì những đồ cưỡi ngựa ngày trước thì không có chân – chỉ có một khoang). Một số loại hakama có kiểu váy ống – không có chân – và có một loại nữa thì rất dài. Loại đó thường được mặc khi tới thăm các Shogun hoặc các Đế vương. Hakama đó dài khoảng 12-15 feet (3,5 – 4,5 mét) và được gấp chồng lên nhau và để giữa chân và phía sau của người viếng thăm. Điều này giúp họ thực hiện shikko (di chuyển bằng đầu gối) khi ra mắt và khiến họ rất khó để có thể dấu vũ khí hay vùng dậy tấn công.
- Ý nghĩa của 7 nếp gấp của hakama là:
1. Yuki = Lòng quả cảm, sự dũng cảm, tính gan dạ
2. Jin = Sự nhân ái, lòng khoan dung và rộng lượng
3. Gi = Sự công bằng, ngay thẳng và chính trực
4. Rei = Nghi lễ, sự lịch thiệp, lễ độ (cũng có nghĩa là sự cúi đầu)
5. Makoto = sự chân thành, trung thực
6. Chugi = Sự trung thành, tính cống hiến
7. Meiyo = Danh dự, uy tín, vinh quang, danh tiếng, phẩm giá và danh tiếng.
Ở rất nhiều trường, chỉ có võ sinh đai đen mới mặc hakama, một số nơi khác thì mọi người đều mặc. Ở một số nơi nữ giới được mặc hakama sớm hơn con trai (thường thì do khả năng hạn chế của nữ giới được đưa ra giải thích)
Tổ sư thường yêu cầu mọi người phải mặc hakama vì tổ sư sống ngay ở thời điểm mà hakama vốn là một trang phục cơ bản.
